การเลือกทำงานตามเงื่อนไข (คำสั่ง IF ELSE SWITCH)
คำสั่งควบคุมทิศทางการทำงานของโปรแกรม จะใช้ในกรณีที่เราพบโจทย์ปัญหาในลักษณะที่มีทางเลือก หรือมีเงื่อนไขในการเลือกทำงาน ยกตัวอย่างเช่น ถ้าสถานการณ์เป็น ก ให้ทำงานอย่างหนึ่ง ส่วนถ้าสถานการณ์เป็น ข ให้ทำงานอีกอย่างหนึ่งแทน หรือถ้าตัวเลขที่รับเข้ามาเป็นจำนวนคี่ ให้คูณจำนวนนั้นด้วย 2 แต้าถ้าตัวเลขที่รับเข้ามาเป็นจำนวนคู่ ให้เปลี่ยนเป็นหารจำนวนนั้นด้วย 2 เป็นต้น
คำสั่งควบคุม (Control Statement)
คำสั่งควบคุมเป็นคำสั่งที่สำคัญในการเขียนโปรแกรม คือ ช่วยควบคุมทิศทางการทำงานของโปรแกรมให้เป็นไปตามที่ต้องการ โดยแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ คำสั่งเงื่อนไข (Condition Sratement) ได้แก่ if,if-else , switch-case และคำสั่งทำซ้ำ (Iteration Statement) ได้แก่ for,while,do-while
คำสั่ง if
คำสั่ง if จะใช้ในกรณีที่มีทางเลือกให้ทำงานอยู่เพียงทางเลือกเดียว โดยถ้าตรวจสอบเงื่อนไขแล้วเป็นจริง จึงจะทำงานตามคำสั่ง
รูปแบบคำสั่ง if
if (เงื่อนไข )
{
คำสั่งที่ 1;
}
คำสั่งที่ 2;
หากเงื่อนไขที่กำหนดเป็นจริงแล้ว คำสั่งต่าง ๆ ที่อยู่ภายในบล๊อคของเงื่อนไข if ก็จะได้รับการประมวลผล (ซึ่งมากกว่า 1 คำสั่ง) แต่ถ้าตรวจสอบแล้วพบว่า เงื่อนไขเป็นเท็จ คำสั่งที่อยู่ภายในบล๊อคของเงื่อนไข if ก็จะไม่ได้รับการประวมลผล คือ จะข้ามไปทำการประมวลผลคำสั่งที่อยู่ถัดจากบล๊อคของ if ทันที
ตัวอย่างที่ 1 โปรแกรมแสดงการทำงานของคำสังเงื่อนไข if
1 : #include <stdio.h>
2 : #include <conio.h>
3 : void main()
4 : }
5 : clrscr();
6 : int age;
7 : printf("How old are you = ");
8 : scanf ("%d",&age);
9 : if(age<18)
10 : printf(" Your are young\n");
11 : printf("You are %d years old");
12 : getch();
13 : {
ผลลัพธ์ของโปรแกรม
ผลการรันครั้งที่ 1
How old are you = 15
Your are young
You are 15 years old
ผลการรันครั้งที่ 2
How old are you = 18
You are 18 years old
อธิบายโปรแกรม
โปรแกรมทำการตรวจสอบเงื่อนไขว่า หากอายุน้อยกว่า 18 ปี ให้พิมพ์คำข้อความ Your are young ซึ่งสังเกตโปรแกรมบรรทัดที่ 9 เท่านั้นที่เป็นคำสั่งภายในบล๊อคของคำสั่ง if ส่วนบรรทัดที่ 10 เป็นคำสั่งนอกบล๊อคของ if ดังจะเห็นได้จากผลลัพธ์ที่แสดง
หากเงื่อนไขที่ตรวจสอบเป็นจริง ข้อความในบรรทัดที่ 9 จะถูกพิมพ์ หลังจากนั้นก้จะทำคำสั่งที่อยู่นอกเงื่อนไข if ต่อไป คือพิมพ์ข้อความในบรรทัดที่ 10
แต่หากเงื่อนไขที่ตรวจสอบเป็นเท็จ ข้อความในบรรทัดที่ 9 ที่เป็นคำสั่งในส่วนของเงื่อนไข if ก็จะไม่ถูกประมวลผล แต่จะข้ามการทำงานไปประมวลผลในบรรทัดที่ 10 เลย
ตัวอย่างที่ 2 โปรแกรมแสดงการทำงานของคำสังเงื่อนไข if
1 : #include<stdio.h>
2 : #include<conio.h>
3 : void main()
4 : {
5 : clrscr();
6 : int age;
7 : printf("How old are you : ");
8 : scanf ("%d",&age);
9 : if(age<18) {
10 : printf("Your age less than 18 years old\n");
11 : printf("You are young\n");
12 : }
13 : printf("You are %d years old",age);
14 : getch();
15 : }
ผลลัพธ์ของโปรแกรม
ผลการรันครั้งที่ 1
How old are you : 15
Your age less than 18 years old
You are young
You are 15 years old
ผลการรันครั้งที่ 2
How old are you : 18
You are 18 years old
อธิบายโปรแกรม
โปรแกรมที่ 2 ต่างจากโปรแกรมที่ 1 ตรงที่มีการนำเครื่องหมาย { } มาใช้คลุมคำสั่งที่อยู่ภายในบล๊อคของเงื่อนไข if มีคำสั่งที่ต้องทำงานเพียง 1 คำสั่งเหมือนโปรแกรมที่ 1 ก็ไม่จำเป็นต้องใน { } ให้กับบล๊อคของ if (แต่ถ้าจะใส่ก็ไม่ผิด) แต่สำหรับโปรแกรมที่ 2 เมื่อตรวจสอบว่าอายุน้อยกว่า 18 แล้ว จะมี 2 คำสั่งที่ต้องทำ คือ บรรทัดที่ 9 และ 10 ดังนั้นต้องใส่ { } คลุมด้วย (เมื่อบรรทัดที่ 9 และ 10 เรียบร้อยแล้ว ก็จะไปทำงานในบรรทัดที่ 12 ต่อไป) และหากอายุมากกว่าหรือเท่ากับ 18 ก็จะข้ามการทำงานในบล๊อคของ if ไปทำบรรทัดที่ 12 ทันที
คำสั่ง if-else
คำสั่ง if-else จะใช้ในกรณีที่มีทางเลือกให้ทำงาน 2 ทางเลือกขึ้นไป โดยการทำงานของคำสั่ง if-else จะเริ่มจากการตรวจสอบเงื่อนไข หถ้าผลออกมาเป็นจริงจะทำงานตามคำสั่งที่อยู่หลัง if แต่ถ้าการตรวจสอบเงื่อนไผลออกมาเป็นเท็จ ให้ทำงานตามคำสั่งที่อยู่หลัง else แทน
รูปแบบคำสั่ง if-else
if (เงื่อนไข)
{
คำสั่งที่ 1;
}
else
{
คำสั่งที่ 2;
}
คำสั่งที่ 3;
เป็นคำสั่งที่ช่วยให้การตรวจสอบเงื่อนไขสมบูรณ์ขึ้น โดยหากตรวจสอบเงื่อนไขของคำสั่ง if แล้วเป็นเท็จ ก็จะเข้ามาทำงานภายบล๊อกของคำสั่ง else แทน กล่าวคือ หากตรวจสอบเงื่อนไขแล้วเป็นจริง ก็จะประมวลผลคำสั่งในบล๊อกของ if แต่หากเงื่อนไขและประมวลผลตามคำสั่งเงื่อนไข if-else เรียบร้อบแล้ว ก็จะทำงานตามคำสั่งที่อยู่ถัดจาก if-else นั้นต่อไป
ตัวอย่างโปรแกรมที่ 1
if (a % 2 = = 0)
printf ("Even number"); ถ้าค่าของ a หารด้วย 2 ลงตัว (เหลือเศา 0) ให้แสดงข้อความ Even number
else
printf("Odd number"); แต่ถ้าเงื่อนไขของ if เป็นเท็จ (a หารด้วย 2 ไม่ลงตัว) ให้แสดงข้อความ Odd number
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น